Oğluna söylememişti ama gelinini bir türlü içten sevememişti. Onu yabancılıyordu. En çok da annelik tarzı rahatsız ediyordu. Birgün kendini şaşkınlık içinde gözünü dikmiş bakarken yakalamıştı; Allahtan kimse fark etmedi. Hep bir bilgiçlikler, bir dediğim dedikçilikler. Tanımadığı şeylerdi bunlar. Oğlunun sessizliğine de şaşırıyordu ama onun hayatı, onun seçimiydi sonuçta.

Esas torunu için üzülüyordu.

Zaten pek görüştükleri yoktu. Onlara gitme günleri yaklaştıkça torununu göreceği için hem tuhaf bir sevinç, hem tedirginlik duyuyordu. Bir sürü yiyecek yasaktı. Evet yasak, asla tadılmayacak bile yani. Annesinin çocuğa diskurları yüreğini sıkıyordu; uzun, eğitici söylevler. Kesin dilli. Kapalı uçlu. Böyledir, böyle olacak. Neredeyse her ânı planlı, bir proje hayat. Dolaylı olarak büyükbaba ve büyükanneye de mesaj gidiyordu: Sakın ha karışmayın, sadece seyirci olabilirsiniz, bu kurallar sizin içindir de.

Bir fırsat oldu bir gidişlerinde, hadi siz gidin dolaşın biraz dendi dede-toruna. Talimatlar verildi. Yasaklar hatırlatıldı. Dönüş saatleri belirlendi. Salıverildiler.

Dedeye yüklenen sorumluluklar büyüktü. Kızgındı. Hayat bu değildi. O kadar içinin eridiği çocuğa ‘çocuğum ne yapıyorlar sana’ diyemiyordu. O kadar içinde hissediyordu ki onu. Kendi zihni, kendi bedeni gibi. Bastırdı duygularını. Her şeye izin istiyordu çocuk. Böyle biliyordu bir büyükle olmayı.

Küçük bir park vardı sokağın ilerisinde. Mahalle arasına sıkışmış. Bakımsız, eski, gölge. Ağaçları kocaman. Hadi gel oturalım dedi dedesi.

Konuşmadan öyle biraz oturdular. Sonra.. dede kendi çocukluğundan bir anısını anlatmaya başladı. Ama hikaye gibi değil. O ânı yaşayarak. Duygular, gerçek isimler, o anda neler yaptığı. Her kelimesinin bir gerçekliği vardı torununa anlattıklarının, bugünün yapaylığının inadına. Torunu sordukça, o anlattı. Kendine anlatır gibi.

Dede, o anda başka bir hayatı yaşatıyordu ona. Torun da onunla oraya gitmişti. Hiç sıkılmadılar, bıkmadılar. O sordu, o anlattı.

Sanal olarak torununu bugünden kaçırmıştı.

Vakit her zamankinden hızlı geçti. Fark etmeyecek kadar. Ağaç altında, eski bir bankta, yan yana iki insan. Zihinleri birbirine kilitli.

Dönüşte sustular. Dedesine elini uzattı. Eve kadar öyle geldiler.

Gece yemekten sonra gidiş saatlerinde göz göze geldiler. ‘Gene oraya gidelim mi?’ dedi torunu.

Kafadarların masum bir kaçış planıydı bu.

Parola gelmişti.

Yolda karısı ne yaptınız bugün diye sordu. Hiiç oturduk işte dedi.

Özel anlar başkasıyla paylaşılmazdı.

50’inci yıldı.

50 yıl olmuştu liseyi bitireli. Unuttuğu, gününü kaçırdığı ya da üşendiği için pilav günlerine gidemediği çok zamanlar olmuştu geçmişte. Bu yıl gitmeliyim dedi, hem plaket de verirlerdi belki. Evde yarı görünür bir yere koyardı. Fikir çekici geldi.

Tanıdık bir yüz görmek için büyük avluda epeyi dolandı. Bilmediği insanlardı. Yanlış yere gelmiş gibi. Dikkatlice gözünü dikip bakıyordu yanlarından geçerken.

Ayıbı mı kalmış, belli işte, ‘onları’ arıyor. Ona gülümseyenler olmuştu; ne yazık ki ben değilim, sen devam et ‘abi’.

Buldu. Tam değil ama. Eskiden samimiyeti olmayan 3-4 kişi. Muhtemelen başka şubeden. İsimlerini hatırlayamadı, yüz ifadelerinden kalıntılar. Bir iz. Bir an aşinalık duygusu, o kadar. Merhabalaştılar öylesine. Ne kadar değişmişlerdi, başka bir insan gibi. Sokakta görse bir şey ifade etmezdi.

Öğretmenlerinin lakaplarını andılar, onlar hiç unutulmamıştı. Hiçbiri yoktu artık. Sonra birkaç arkadaşlarının adı geçti, onlar da göçüp gitmiş, öyle dediler. Sebebini sormadı, ne önemi var ki? Yoklar artık işte.

Ölü ozanlar derneği.

Konu bitti. Sessizlik oldu.

Ben bir turlayayım dedi.

Yer orasıydı ama zaman yabancıydı. Ait olduğu yer, zihnindeki başka bir yerdi. Gerçek hayat o yerin izlerini yok etmişti ama hayalindeki sahnelere dokunamamıştı.

Kararlı, yavaş, yürüdü gitti. Çıktı okuldan.

Bırakıp gittiği bir pilav günü değil, bugündü.

Hoş geldin kalan ömrüm dedi.

Bir görevi vardı artık, onları da anılarında yaşatmak.

Ne zamandan beridir o köpeği bildiğini hatırlamıyordu. Sanki hep vardı. Başlangıçsız.

Sakin bir dostluktu. Adam onu sebepsiz severdi, o da adama koşulsuz güvenirdi. Yürüyüşlerinde onun yanından giderdi, ikisi de yavaş adımlarla. Bir defasında başka köpeklerin alanından geçerken ona saldırmışlardı, adam hiç tereddüt etmeden önüne geçmişti, kararlı durdurmuştu saldıranları. Yan yana hızlı adımlarla ama koşmadan uzaklaşmışlardı oradan. Kötü bir ânı bile her zamanki halleriyle paylaşmışlardı: Birbirlerinden emin, sanki hep yaşıyormuşlar da alışkınlarmış gibi.

Görmediği uzunca zamanlar olurdu. Aklına gelirdi ne yapıyor, aç mıdır acaba diye ama ne yapabilirdi ki?

İkisi de kendi gerçeklerini bilirdi. Hayatı zorlamazlardı.

Tuhaf bir kabullenmişlikleri vardı. Kendi aralarında sessiz bir anlaşma. Kimse kimseye bir şey borçlu değildi. İçinde görev olmayan bir sevgi.

İstedikleri için. Eşitçe. Karşılıklı.

Adam, vakti olduğu günlerde, onu bulmak için sokakta bakınırdı. Uzaktan gördüğü ânın duygusu isimsizdi. Bir sahiplenme gibi değil, eski bir dostu görmek gibi. Sadece rahatlatıcı.

Birgün onu artık bulamadı.

O hep bilinen ama düşüncesi bastırılan son.

Bekliyordu bunu.

Hep böyle geçirmemişler miydi zamanlarını? Ucu açık.. böyle isteyerek.

Hayatlarının izin verdiği kadar.

Değmişti.